Prawo cywilne przyznaje osobom poszkodowanym kilka różnych świadczeń. Wśród nich znajduje się renta, odszkodowanie oraz zadośćuczynienie. Dwa ostatnie uprawnienia często są ze sobą mylone, a ich nazwy stosowane zamiennie. Zarówno odszkodowanie, jak i zadośćuczynienie ma na celu rekompensatę doznanych szkód. Na tym jednak ich podobieństwa się kończą. Warto znać różnice oraz sytuacje, w których przysługują, by w przypadku nieszczęśliwego zdarzenia umieć zadbać o swoje interesy.
Samodzielnie lub z pomocą specjalisty
Nie ma przeszkód, aby poszkodowany samodzielnie podejmował czynności zmierzające do uzyskania odszkodowania lub zadośćuczynienia. Proces ten jednak nie jest łatwy i często wymaga specjalistycznej wiedzy prawniczej w toku ustalania rodzaju świadczenia czy zebrania materiału dowodowego. Dlatego warto skorzystać z pomocy specjalistów. Doświadczona kancelaria adwokacka zaoferuje fachowe wsparcie i zadba o interesy poszkodowanego, zwłaszcza w trudnych do rozwiązania samemu sytuacjach.
Charakter szkody a rodzaj świadczenia
O tym czy uprawnionemu przysługuje odszkodowanie, czy zadośćuczynienie, decyduje charakter szkody. Szkoda może być materialna, inaczej nazywana majątkową, lub niematerialna, czyli niemajątkowa. Szkoda materialna stanowi uszczerbek w stanie posiadania. Najczęściej występuje w formie uszkodzenia samochodu w wyniku kolizji bądź kosztów poniesionych przez osobę poszkodowaną na leczenie, niezbędne badania i leki czy sprzęt medyczny. W przypadku zaistnienia szkody majątkowej poszkodowany może się domagać odszkodowania. Szkoda niemajątkowa to inaczej mówiąc krzywda. Obejmuje zarówno cierpienie fizyczne, jak i psychiczne poszkodowanego. Doznaną krzywdę rekompensować ma zadośćuczynienie. Warto zapamiętać rodzaje szkody, ponieważ to właśnie w sytuacji ich wystąpienia można dochodzić odszkodowania lub zadośćuczynienia.
O ile wysokość odszkodowania łatwo jest określić, o tyle zadośćuczynienie nastręcza pewne problemy. Szkoda majątkowa będąca podstawą ustalenia odszkodowania ma wymierny charakter i pozwala na wyliczenie konkretnej kwoty odpowiadającej wysokości uszczerbku. Przy określeniu wysokości należnego odszkodowania warto oprzeć się na zgromadzonych rachunkach czy ekspertyzach, które wprost określają kwotę stanowiącą uszczerbek w majątku poszkodowanego. Zadośćuczynienie natomiast ma stanowić rekompensatę cierpienia fizycznego i psychicznego. W procesie ustalania jego wysokości bierze się pod uwagę również takie aspekty jak długotrwałość choroby, rozmiar kalectwa, trwałość następstw zdarzenia oraz konsekwencje zdarzenia w życiu osobistym i zawodowym poszkodowanego. Pomocne mogą się okazać opinie biegłych sądowych oraz wysokości kwot uzyskiwane przez poszkodowanych w innych procesach sądowych.
Obowiązek naprawienia szkody obciąża co do zasady sprawcę zdarzenia. Sytuacji generujących szkodę majątkową lub niemajątkową jest bardzo wiele. Może to być nieprawidłowe wykonanie umowy, wypadek drogowy, błędne decyzje podjęte przez personel medyczny czy śmiertelny wypadek przy pracy. W pierwszej kolejności należy ustalić, czy sprawca posiada ubezpieczenie obejmujące dane zdarzenia. W sytuacji wypadku drogowego, gdy sprawca posiada obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej, to ubezpieczyciel przejmie na siebie obowiązek wypłaty poszkodowanemu odpowiedniego świadczenia. Poszkodowany musi jednak wykonać pewne czynności jak zgłoszenie roszczenia oraz dostarczenie dokumentów, które potwierdzą wysokość szkody materialnej bądź doznaną krzywdę.
Jak uzyskać należne świadczenie?
Dochodzenie odszkodowania i zadośćuczynienia to wieloetapowy proces. Wymaga poprawnego rozpoznania charakteru szkody, ustalenia osoby odpowiedzialnej za jej wystąpienie, a także wysokości uszczerbku. Jeśli sprawca nie podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu, niezbędne jest wystosowanie wezwania do zapłaty i podjęcie negocjacji. W sytuacji, gdy druga strona nie jest chętna do ugodowego zakończenia sporu, sprawa może znaleźć swój finał w sądzie. Odpowiedzialność firmy ubezpieczeniowej za zdarzenie nie oznacza niestety łatwiejszej drogi do otrzymania należnego świadczenia. Ubezpieczyciele najczęściej zażarcie bronią się przed wypłatą wysokiego odszkodowania lub zadośćuczynienia poszkodowanemu. Warto jednak podjąć walkę i uzyskać rekompensatę za doznaną szkodę lub krzywdę, zwłaszcza w sytuacji, gdy uszczerbek w majątku osiągnął spore rozmiary lub doszło do pogorszenia stanu zdrowia.